Fifre Takımı Nedir?.. Ayhan Sarı


Toplam Okunma: 7514 | En Son Okunma: 29.04.2024 - 19:12
Kategori: Araştırma Yazıları, Yazarlarımız: A.Sarı

Son Fifre Takımı 1959-1960 ders yılında -3500 öğrencisi bulunan- İstanbul/Selimiye Askeri Ortaokulu’nda Okul Komutanı Kur.Alb. Ferit Erdoğan‘ın da destekleriyle Bando Kıdemli Başçavuş Abdullah Uygur yöneticiliğinde kurulmuş, okul kapanana kadar da faaliyetlerini sürdürmüştür. Fifre, yanflüt ailesinden 6 delikli tek perdeli, bazılarında yarı Boehm(*) kapakçık düzeneği bulunan, 34-35 cm. boyunda abanoz ağacından imal edilen üflemeli bir çalgıdır.

Türk Askeri Müziği’nde Fifre Takımı… Ayhan Sarı

Fifre(*), yanflüt ailesinden 6 delikli tek perdeli, kimilerinde yarı Böhm(**) kapakçık düzeneği bulunan, 34-35 cm. boyunda abanoz ağacından imal edilen İsviçre kökenli üflemeli bir çalgıdır. Günümüz orta öğretim müzik eğitiminde kullanılan blok flüt çalgısının yandan üfleneni şeklinde benzetme yapmak mümkündür. Piccolo çalgısının Boehm düzeneğinin uygulanmamış şekline benzer. 19. yüzyılda, İngiltere ve Fransa Ordularında kullanılan fifrenin günümüzde daha çok çocuk ve halk çalgısı olarak icra edildiği görülmektedir.

Boehm düzenekli fifre

Fifre perde isimleri

SON FİFRE TAKIMI…
Türkiye’de Son Fifre Takımı 1959-1960 yılında -3500 öğrencisi bulunan- İstanbul/Selimiye Askeri Ortaokulu’nda Okul Komutanı Kur.Alb. Ferit Erdoğan’ın destekleriyle Bando Kıdemli Başçavuş Abdullah Uygur yöneticiliğinde kurulmuş, okul kapanana kadar da faaliyetlerini sürdürmüştür.

Fifre takımı kurucusu Bnd.Bşçvş  Abdullah Uygur(sağda) ve okul komutanı Alb. Ferit Erdoğan

Sayıları 40 dolaylarında ortaokul düzeyindeki 13-16 yaş grubundaki askeri öğrencilerden meydana gelen Fifre takımında trampetlerden oluşan bir grup da takımın arkasında ritmleriyle eşlik ediyordu. Açık hava çalgı takımı olan grubun çoksesli konserler verdiği, resmi geçitlere katıldığı anlaşılmaktadır.

Selimiye Fifre Takımı

Kıyafetleri önce beyaz tozluk, askılık, kordon ve süslerden oluşan klasik askeri kıyafetlere1960 ve 1961 yıllarında, o günler için reform sayılabilecek özellikler kazandırılmış, göğsünde ay yıldızlı tişörtler, jokey şapka ve diğer muhtelif kıyafetler ile modernize edilmiştir.

Fifre takımının küçük öğrencileri kendilerine pek de yakışan bu kıyafetler ve üstün performanslı müzik ve sempatik tavırları ile o zamanlar önemli bir hayran kitlesi yaratmışlar, yurt içi ve yurt dışında birçok konsere katılmışlardı.


27 Mayıs 1960 öncesinde çok duyulan “Ordu Millet Elele” sloganının simgesi bu fifre takımı olmuştu. Repertuarında Alay marşı, mehter marşı, İskoç marşı gibi marşlar bulunuyordu. 1961 yılında TV deneme yayını yapan İstanbul Teknik Üniversitesi stüdyolarında iki mini konser veren Fifre Takımı zamanın popüler parçalarını seslendirmesiyle büyük beğeni toplamıştı.(1)

Varlığını dört yıl boyunca (1959-1963) sürdüren, bir çok törene katılan ve de konserler veren takım, 1963 yılında Selimiye Askeri Ortaokulu’nun kapatılması ile işlevini tamamlamıştır.

Daha sonraki müzik tarihimizde ise ne Türk Silahlı Kuvvetleri ne de sivil kurumlarda bir örneğine rastlanmamaktadır…

Avrupa örnekleri izlemek için:
http://video.google.com/videoplay?docid=4290336247604627414&ei=xRDuSqWSLdOg-AaTsJ3pBQ&q=fifre#

http://video.google.com/videoplay?docid=4290336247604627414&ei=xRDuSqWSLdOg-AaTsJ3pBQ&q=fifre#docid=6118082516959687401
____________________________________
 (*) Fr. Fifre; Alm. Pleife; İng. Fife; İta. Piffero
(**)Boehm Düzeneği : Alman flüt yapımcısı Theobald Boehm (1794-1881)’ün 1830’lu yıllarda bulup 1847’de geliştirdiği yan flüt kapakçık düzeneği. Deliklerin üzerine oturtulmuş beş açık halka ve diğer kapalı perdelerden oluşur. 15 delik, 23 farklı kaldıraç ve ayrıca bu perdelere oturtulmuş pedlerden meydana gelir. Eleonore Klose ve Louis Auguste Buffet, Boehm’ün devrim yaratan tekniğini 1839 yılında klarnete de uyarlamışlardır
(1) Tank Albay Nejat Öztemizel “Fifre Takımı Tarihçesi”… http://www.selimiyeaskeri.org/




Hoşgeldiniz