Azerbaycan Uluslararası Halk Çalgıları Simpozyumu: “Türk xalqlarının musiqi alətləri”


Toplam Okunma: 5717 | En Son Okunma: 07.05.2024 - 21:56
Kategori: Kongre.simp.panel

Azerbaycan Medeniyyet ve Turizm Bakanlığı, TÜRKSOY Türk Medeniyyeti Uluslararası Kuruluşu ve Azərbaycan Musiki Medeniyyeti Devlet Muzesi’nin ortaklaşa Bakü’de düzenledikleri “Türk Halklarının Musiki Aletleri” simpozyumu 16-17 Aralık 2010 tarihlerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de görkemli bir bina’da, Devlet Müze Merkezi’nde gerçekleştirildi. Diğer Türkçe konuşan halkların temsilcilerinin yanısıra Türkiye’den Musiki Dergisi Editörü Ayhan Sarı, İTÜ TMDK Öğr.Üyeleri Şehvar Beşiroğlu, Songül Karahasanoğlu, Gözde Çolakoğlu, Recep Uslu, Ali Tüfekçi, Ahmet Turunç, Kadir Verim, ’nin yanısıra Fikret Karakaya, Oğuz Elbaş, Ali Özaydın, İlhami Gökçen, Ali Dağıstan, Savaş Ekici, Hakan Tatyüz, Gültekin Şener birer tebliğ ile katıldılar…

Bakü Haydar Aliyev Sarayı’nda gerçekleştirilen, Kemancı Pichas Zukermen’ın solist olarak katıldığı ve IAvner Dorman – Orkestra İçin Azərbaycan Raksı; J.Brahms – Keman Konçertosu-N1 D-dur, op.77 (1878) ve G.Mahler – 1. Sinfoni “Titan” D-dur (1884)’nin seslendirildiği Zubin Mehta yönetimindeki İsrail Sinfoni Orkestrası konseri dahil olmak üzere ayrıntıları içeren Azerbaycan/Bakü izlenimleri yazımızı daha sonra yayınlayacağız.

Diğer konser ise:
Azərbaycan Tarihi Devlet Filarmoni Salonunda Azerbaycan Devlet Sinfoni Orkestrası, Şef-Rauf Abdullayev, Solist-Natalya Qutman(viyolonsel);
Repertuar:
A.Mozart – “Don Juan” operasına uvertüra (1787)
A.Dvorjak – Violonçel ilə orkestr üçün konsert h-moll, op.104 (1895)
D.Şostakoviç – Simfoniya N15, op. 141 (1971)

Yerel Azerbaycan diliyle sunduğumuz Sempozyum programını tebessümle okuduğunuzu görür gibiyiz. Çünkü Bakü’de kendi dilimiz kökeninin yaşayan saflığına tebessüm ve neşe içinde tanık olduk…

 
Bakü Devlet Müzesi

Bakü Devlet Müzesi’nin önünde…

Uluslararası Bakü Halk Çalgıları Simpozyumu…

“Türk xalqlarının musiqi alətləri”

Azərbaycan Mədəniyyət(kültür) və Turizm Nazirliyi(bakanlığı), TÜRKSOY Türk Mədəniyyəti Beynəlxalq Təşkilatı və Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi “Türk xalqlarının musiqi alətləri” Beynəlxalq(uluslararası) Simpoziumu keçirir

Simpoziumun keçirilmə(gerçekleştirilme) tarixı: 16-17 dekabr 2010-cu il.(2010.yıl)

Keçirilmə yeri: Azərbaycan, AZ1000, Bakı şəhəri, Muzey Mərkəzi, Neftçılər pr.123a.

Simpoziumun işinin əsas istiqamətləri
1. Türk xalqlarının musiqi alətlərində ümumi və səciyyəvi xüsusiyyətlər
2. Musiqi alətlərinin texnologiyası və akustikası
3. Bəstəkarlıq yaradıcılığında ənənəvi musiqi alətləri
4. Musiqi alətlərinin ikonoqrafiyası
5. Türk xalqlarının musiqi alətlərinin kolleksiyaları
6. Yeni yanaşmalar və qiymətləndirmələr
7. İfaçılıq
8. Yox olmuş alətlərin bərpası və mühafizəsi
9. Etnoorqanologiya problemləri və pedaqogika

“Türkdilli xalqların musiqi alətləri” Beynəlxalq Simpoziumu
PROQRAM

16-17 dekabr 2010-cu il (16-17 Aralık 2010. yıl)

Keçirildiyi yer : Muzey Mərkəzi, AZ1000, Neftçilər pr, 123 a, Bakı, Azərbaycan

16 dekabr 2010-cu il (2010. yıl), cümə axşamı

08:45 – 09:00 Mehmanxanadan(misafirhaneden) Muzey Mərkəzinə hərəkət
09:15 – 09:50 Qeydiyyat

10:00 – 10:30 Açılış mərasimi Çıxışlar:
1. Əbülfəs Qarayev – Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Naziri
2. Düsen Kaseinov – Türksoy Baş Katibi
3. Alla Bayramova – Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin direktoru, simpoziumun katibi

10:30 – 11:00 Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin Qədim musiqi alətləri ansamblının çıxışı(tarihi müzik aletleri grubu). Bədii rəhbər - Məcnun Kərim

11:00 – 11:15 Kofe/çay fasiləsi

Bölmə 1. Musiqi alətlərinin tarixi və təkamülü
Otaq №1

Bölmə sədrləri(başkanları) : Səadət Abdullayeva (Azərbaycan), Raziyə Sultanova (İngiltərə)
11:15 – 11:25 Zemfira Səfərova, Azərbaycan. Səfiəddin Urməvi risalələrində (XIII əsr) musiqi alətlərinin şərhi, bərpası və inkişafı haqqında
11:30 – 11:40 Suraya Ağayeva, Azərbaycan. Əbu Nəsr Fərabinin (IX-X əsrlər) və Əbdülqadir Marağainin (XIV-XV əsrlər) risalələrindəki türk musiqi alətləri və onların araşdırma metodları haqqında
11:45 – 11:55 Genichi Tsuge, Yaponiya. “Kənz əl-tuhaf” risaləsində (XIV əsr) mizmar və qanun musiqi alətlərinin təsviri və müasir uyğur alətləri baliman və qalun ilə müqayisəsi
12:00 – 12:10 Gülnaz Abdullazadə, Azərbaycan. əl- Fərabinin əsərlərində şahrud aləti
12:15 – 12:25 Lalə Kazımova, Azərbaycan. Dərviş Əlinin (XVII əsr) risaləsində musiqi alətləri
12:30 – 12:40 Şehvar Beşiroğlu, Türkiyə. Anadolu çənginin ənənəvilikdən müasirliyə qədər strukturu, forması və ifa texnikasının inkişafı
13:00 – 13:10 Gökcen İlhami, Kanada. Evliya Çələbinin (1611-1682) “Səyahətnamə” risaləsində XVII əsr musiqi alətlərinin təsviri və H.C.Farmerin (1882-1965) kitabı

13:30 – 15:00 Nahar(yemek) fasiləsi

Bölmə sədrləri (başkanları): Rəna Məmmədova (Azərbaycan), Cennifer Post (ABŞ)
15:00 – 15:10 Covvani de Zorzi, İtaliya. Osman neyi: musiqi və metafizika arasında
15:15 – 15:25 Qennadi Makarov, Tatarıstan, RF. Volqaboyu tatarlarının orta əsr musiqi ansamblları
15:30 – 15:40 Oğuz Elbaş, Türkiyə. Anadolunun qədim dövr musiqi alətləri
15:45 – 15:55 Abbasqulu Nəcəfzadə, Azərbaycan. Ə.Marağainin icad etdiyi əlvah aləti ksilofon tipli alətlərin sələfidir
16:00 – 16:10 Ali Dağıstan, Türkiyə. Anadolu bağlamasının inkişafında tarixi və siyasi amillərin rolu

16:15 – 16:30 Fasilə. Kofe/çay

Bölmə 2. Musiqi alətləri və ifaçılıq sənəti
Otaq № 1

Bölmə sədrləri : Fikret Karakaya (Türkiyə), Kamilə Dadaşzadə (Azərbaycan)
16:30 – 16:40 Roza Amanova, Qırğızıstan. Qırğızların ənənəvi mahnı sənətində musiqi alətinin rolu
16:45 – 16:55 Sənubər Bağırova, Azərbaycan. Azərbaycan muğamı: instrumental ansamblının prinsipləri
17:00 – 17:10 Kubaquşev Ayrat, Rusiya. Kuray alətində regional ifaçılıq ənənələri
17:15 – 17:25 İlham Nəcəfov, Azərbaycan. Azərbaycan musiqi ifaçılığında ney
17:30 – 17:40 İradə Köçərli, Azərbaycan. Aşıq sinkretizmində sazın rolu və yeri

17:45 – 18:00 Mehmanxanaya(misafirhane) qayıdış(aktarış)

18:30 –19:00 M. Maqomayev adına Dövlət Filarmoniya’ya hərəkət

19:00 IV Rostropoviç Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində simfonik konsert. Ü.Hacibəyli adına Dövlət Simfonik Orkestri, bədii rəhbər və dirijor – Rauf Abdullayev

20:30 – 21:00 Filarmoniyadan ziyafətə avtobusla(otobüs) getmə
21:00 Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən verilən ziyafət.
22:30 Mehmanxanaya qayıdış

17 dekabr 2010-cu il, cümə

08:45 – 09:15 Mehmanxanadan Muzey(müze) Mərkəzinə hərəkət

Bölmə 3. Türk xalqlarının musiqi alətlərində ümumilik və özünəməxsusluq(özgü özellikler)
Otaq № 1

Bölmə sədrləri : Gülnaz Abdullazadə (Azərbaycan), Oğuz Elbaş (Türkiyə)
09:30 – 09:40 Rəna Məmmədova, Azərbaycan. Musiqi türkşünaslığı və müasir alətşünaslıq
09:45 – 09:55 Songül Karahasanoğlu, Türkiyə. Müxtəlif musiqi sistemlərində ney, balaban və tütək alətlərinə müqayisəli orqanoloji baxış
10:00 – 10:10 Tamila Cənizadə, Rusiya. Türk udları və dartımlı qopuz aləti (tar musiqi alətinin tarixi sələflərinin axtarışında)
10:15 – 10:25 Məcnun Kərim, Azərbaycan. Orta əsrlərdə türk xalqlarının dartımlı musiqi alətləri: qopuz, tənbur, rübab, çoğur
10:30 – 10:40 Raziyə Sultanova, İngiltərə. Ozbək Dutarı və onun milli eyniyyəti Mərkəzi Asiyanın ənənəvi mədəniyyətində
10:45 – 10:55 Səltənət Tağıyeva, Azərbaycan. Türkdilli xalqların simli alətlərinin müqayisəli təhlil aspektləri

11:00 – 11:20 Fasilə. Kofe/çay

Bölmə sədrləri : Fəttah Xalıqzadə (Azərbaycan), Şaxım Qulıyev (Türkmənistan)
11:20 – 11:30 Orzu Azimova, Özbəkistan. Qaraqalpakların musiqi alətləri Mərkəzi Asiyanın tarixi-mədəni hadisələri kontekstində
11:35 – 11:45 Saule Uteqaliyeva, Qazaxıstan. Qazax domrası və türkdilli xalqların tipoloji qohum alətləri
11:50 – 12:00 Seyran Qafarov, Azərbaycan. Nay/ney : türklərin peşəkar musiqi ənənəvi nəfəsli aləti
12:05 – 12:15 Ayxan Sarı, Türkiyə. Asiyadan Anadoluya qədər ümumi mədəni coğrafiyada orkestr tembri haqqında
12:20 – 12:30 Savaş Ekici, Türkiyə. Orta Asiyadan Anadoluya qədər telli çalğıların tarixi inkişafı
12:35 – 12:45 Gözde Colakoğlu, Türkiyə. Kamança və kemençenin tarixi inkişafı və onların müxtəlif mədəniyyətlərdə olan fərqliliyi
12:50 – 13:00 Aleksandr Cumayev, Özbəkistan. Mərkəzi Asiyada etnik “ikidilli”və ya “coxdilli” ənənəvi musiqi alətləri (keçmişdə və hazırda)
13:05 – 13:15 Lalə Fətullayeva, Azərbaycan. Azərbaycan musiqi alətlərinin tarixi inkişafında türk etnogenetik əsasları haqqında
13:15 – 13:25 Ali Tufekçi, Türkiyə. Ney alətinin müxtəlif növləri və onun inkişaf tarixi

Bölmə 4. Musiqi alətləri ədəbiyyatda və təsviri incəsənətdə
Otaq № 2

Bölmə sədrləri : Şehvar Beşiroğlu (Türkiyə), Tamila Cənizadə (Rusiya)
09:30 – 09:40 Fəttah Xalıqzadə, Azərbaycan. “Kitabi Dədə Qorqud” dastanında musiqi alətləri
09:45 – 09:55 Hakan Tatyüz, Türkiyə. Karacaoğlan və sazı
10:00 – 10:10 Yeganə Bayramlı, Azərbaycan. Miniatür sənətinin musiqi mahiyyəti
10:15 – 10:25 Şaxım Quliyev, Türkmənistan. Qorqudun qopuzu məsələsinə dair
10:30 -10:40 Recep Uslu, Türkiyə. Topkapı Sarayı Muzeyinin kitabxanasında saxlanılan musiqi alətləri təsvir edilən miniatürlərin (№1793) yaranma tarixi haqqında
10:45 – 10:55 Firudin Qurbansoy, Azərbaycan. Məhəmməd Füzulinin “Həfti-cam” əsərində musiqi məsələləri

11:00 – 11:20 Fasilə. Kofe/çay

Bölmə 5. Türk xalqlarının musiqi alətləri kolleksiyaları
Otaq № 2

Bölmə sədrləri : Suraya Ağayeva (Azərbaycan), Covanni de Zorzi (İtaliya)
11:20 – 11:30 Alla Bayramova, Azərbaycan. Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin musiqi alətləri kolleksiyasının xüsusiyyətləri
11:35 – 11:45 Azatgül Taşmatova, Özbəkistan. Özbəkistan konservatoriyasının musiqi alətləri muzeyinin kataloqu
11:50 – 12:00 Mivegozel Saparmuratova, Türkmənistan. Türkmənistan ərazisində nəfəsli musiqi alətlərinin yayılması (son onilliklərdə arxeoloji qazıntılar materialları əsasında)
12:05 – 12:15 Nina Mileşina, Rusiya. Qlinka adına muzeyin (Moskva) türk musiqi alətləri kolleksiyası

Bölmə 6. Bəstəkarlıq yaradıcılığında ənənəvi musiqi alətləri
Otaq № 2

Bölmə sədrləri : Lalə Kazımova (Azərbaycan), Cəmilə Qurbanova (Türkmənistan)
12:20 – 12:30 Ramiz Quliyev, Azərbaycan. Müasir tar ifaçılığının dünya musiqi alətləri ailəsinə inteqrasiyası
12:35 – 12:45 Cəmilə Həsənova, Azərbaycan. Üzeyir Hacıbəylinin elmi yaradıcılığında tar alətinin səs düzümü və muğam yaranışı proseslərinin tədqiqi
12:50 – 13:00 Təranə Əliyeva, Azərbaycan. Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığında qanun aləti və tədris məsələləri
13: 05 – 13:15 Aida Hüseynova, Azərbaycan. “İpək Yolu” layihəsində Azərbaycan xalq calğı alətlərinin təfsiri (ÜzeyirHacibəylinin “Leyli və Məcnun” operasının yeni versiyası timsalında)
13:20 -13:30 Zümrüd Dadaşzadə, Azərbaycan. Xalq çalğı alətləri bəstəkar yaradıcılığında (çağdaş Azərbaycan musiqisi timsalında)

Bölmə 7. Musiqi alətlərinin texnologiyası və akustikası
Otaq № 3

Bölmə sədrləri : Genichi Tsuge (Yaponiya), Sənubər Bağırova (Azərbaycan)
09:30 – 09:40 Məmmədəli Məmmədov, Azərbaycan. Azərbaycan tarının təkmilləşdirilməsi
09:45 – 09:55 Cennifer Post, ABŞ. Ekologiya və Mərkəzi Asiyada musiqi alətlərinin hazırlanması
10:00 – 10:10 Raqde Xalitov, Tatarıstan, RF. Skripka tatarların ənənəvi musiqi aləti

Bölmə 8. Etnoorqanologiya problemləri və pedaqogika
Otaq № 3

Bölmə sədrləri : Zemfira Səfərova (Azərbaycan), Gennadi Makarov (Tatarıstan)
10:15 – 10:25 Səadət Abdullayeva, Azərbaycan. Azərbaycan alətşünaslığı: nailiyyətlər və perspektivlər
10:30 – 10:40 Ahmet Turunc, Türkiyə. Türkiyədə tar tədrisində görülən problemlər
10:45 – 10:55 Vladimir Koşelev, Rusiya. Zurna – surna: şərq musiqi alətinin rus xüsusiyyətləri haqqında mənbəşunaslıq qeydləri

11:00 – 11:20 Fasilə. Kofe/çay

Bölmə 9. Yox olmuş musiqi alətlərinin bərpası və yox olmaqda olanların qorunub saxlanması
Otaq № 3

Bölmə sədrləri : Roza Amanova (Qırğızıstan), İlham Nəcəfov (Azərbaycan)
11:20 – 11:30 Kadır Verim, Türkiyə. Iklik ve Eqit: Anadolu’nun yox olma riski altındakı simli musiqi alətləri
11:35 – 11:45 Fikret Karakaya, Türkiyə. Osmanlı dövrünün unudulmuş musiqi alətləri, onların bərpası və təkmilləşməsi

Bölmə 10. Yeni yanaşma və qiymətləndirmə
Otaq № 3

Bölmə sədrləri : Songül Karahasanoğlu (Türkiyə), Məcnun Kərim (Azərbaycan)
11:50 – 12:00 Kamilə Dadaşzadə, Azərbaycan. Saz pərdələrinin adlarının semantik yozumuna dair
12:05 – 12:15 İmina Əliyeva, Azərbaycan. Ənənəvi Azərbaycan musiqisinin not redaktorları və autentik not yazıları
12:20 – 12:30 Cayır Kadır, Türkiyə. Çankiri yaran meclisinde bağlamanin rolü
12:35 – 12:45 Gültekin Şener, Türkiyə. Türk rəqs təranələri və musiqi alətləri
12:50 – 13:00 Şamil Hacıyev, Azərbaycan. Tar, ud və çoğur musiqi alətlərinin səsdüzümlərinin araşdırılması

13:30 – 15:00 Nahar fasiləsi
15:00 – 16:30 Bağlanış(kapanış) mərasimi və konsert

16:30 – 17:00 Milli kitabxanaya avtobusla hərəkət
17:00 – 18:00 Türksoy tərəfindən nəşr edilmiş böyük türkmən şairi Mahdumqulu Firakinin “Seçilmiş əsərləri” kitabının təqdimatı. Azərbaycan dilinə tərcümə edən - Ramiz Əsgər
18:00 – 18:30 Mehmanxanaya qayıdış
19:30 – 20:00 Mehmanxanadan ziyafətə hərəkət
20:00 – 22:00 Türksoyun baş katibi Düsen Kaseinov adından ziyafət
22:00 Mehmanxanaya qayıdış




Hoşgeldiniz