İsrail Orkestrası Repertuarında Wagner…


Toplam Okunma: 2719 | En Son Okunma: 07.05.2024 - 22:17
Kategori: Haberler

Hem müzik, hem de siyaset yönü olan bir tabu yıkıldı. İsrail oda orkestrası “tonallığı yıkmada bir adım olarak nitelenen kromatik gidişler ile Alman tarihine ait öykü/efsaneleri operalaştırmasıyla tanınan” , Richard Wagner‘in eserini ilk kez seslendirerek boykotun sona erdiği sinyalini verdi. İsrail’in kuruluşundan(1948) bu yana, hem Yahudi karşıtı görüşleri hem de Nazi lideri Adolf Hitler’in en sevdiği besteci olduğu için R. Wagner’in eserlerinin çalınmasına izin verilmiyordu. İsrail Oda Orkestrası bir tabuyu yıkarak, Wagner (1813-1883) operalarının seslendirildiği “Bayreuth Festivali”nde* konseri bestecinin “Siegfried Idyll”** adlı yapıtıyla tamamladı…

Arjantinli Yahudi şef Daniel Barenboim yönetimindeki Alman orkestra Berlin Staatskapelle’in 2001 yılında İsrail’de Wagner’in “Tristan and Isolde” operasının uverturünü seslendirmesi eleştirilere sebep olmuş, bazı dinleyiciler müzik başlar başlamaz salonu terk etmişti.

Orkestra şefi Paternestro ise Wagner’in ideolojisini “korkunç” olarak nitelerken, amaçlarının “bestecinin kendisiyle sanatını birbirinden ayırmak” olduğunu açıklamıştı.
İsrail Oda Orkestrası, bir tabuyu yıkarak Almanya’da, Adolf Hitler’in en sevdiği besteci olan Richard Wagner’in (1813-1883) operalarının seslendirildiği Bayreuth Festivali*nde konseri Alman bestecinin “Siegfried Idyll”** adlı yapıtıyla tamamladı.

Müziği Naziler tarafından propaganda amaçlı olarak kullanılan Wagner, İsrail’in kurulduğu 1948’den itibaren resmi bir yasak olmasa da, seslendirilmesine sıcak bakılmayan bir besteci. Orkestranın yöneticisi Eran Hershkovitz konu hakkında şöyle diyor:
“60 yıl önce burada bizleri, Yahudileri öldürdüler. 60 yıl önce burası kahverengi bir kentti ama şimdi bizim bayraklarımız sallanıyor sokaklarda”

The American Gathering of Holocaust Survivors and their Descendants adlı kuruluş, orkestranın, Bayreuth Festivali’ndeki performansını “yaralayıcı bir hıyanet” olarak nitelendirdi.
_______________________________

�
Bayreuth Festival Binası

*Bayreuth Festivali
Almanya’nın Bavyera yöresinin Bayreuth kasabasında her yıl düzenlenen Festivali için Wagner uzun yıllar bir “festival binası” yapmayı planlamış, akustik açıdan da kusursuz olmasını hesaplamıştır. Kendi operalarının, özellikle Nibelungen Yüzüğü başlıklı dört operalık dizisinin temsili için her yıl burada bir festival düzenlenmesini öngörmüştür. İlk kez 1876′da Hans Richter’in yönetiği Yüzük dizisi ile açılan festival 1882′den itibaren gelenekselleşmiştir. Bayreuth binasındaki kapalı orkestra çukuru, mükemmel akustik koşullar, 1800 kişiyi kapsayan salon, o tarihler için büyük yeniliktir. Beethoven’in Dokuzuncu Senfonisinin bir kez seslendirilmesinin dışında Wagner’den başka hiçbir bestecinin operası bu binada temsil edilmemiştir. Wagner’in ölümünden sonra ise Bayreuth binasının yönetimi Wagner’in eşi Cosima‘ya, daha sonra da bugüne dek, torunlarına ve torun çocuklarına kalmıştır.

** Siegfried İdil (Siegfried Idyll) 1876′da sahnelenen Siegfried Operası’nın ikinci ve üçüncü perdesinden aşk sahnesi, Wotan’ın vedası, Brünnhilde’nin selamı motifleri ile, obuanın duyurduğu “Schlaf, mein Kind, schlaf ein” (Uyu yavrum, uyu) adlı bir anonim ninni, korno ezgisinde beliren neşeli kuş sesleri (Waldweben-Orman sesleri) ile ustaca, zarif bir büyüyle örülmüştür.
İlk tema 4/4 lük ölçüde, sakin hareketle (Ruhig bewegt) Brünnhilde’nin “Ewig war ich, ewig bin ich, ewig in süss sehnender Wonne” (Sonsuza kadar tatlı bir hazla beklemiştim, bekliyordum) sözlerini yansıtan yaylı çalgılarla duyurulur.
Klarinet ise karşı temayı, “O Siegfried, Herrlicher” sözlerini 4/4 lük ölçüde içtenlikle yansıtarak bunu cevaplar. Bu iki tema geliştirilir, kaynaştırılır. Diğer temaların işlenmesinden sonra, dorukta Siegfried’in neşeli haykırışı ile kornonun çağrı motifi belirir. Yaylıların iki ana temayı zarif şekilde tekrar duyurmasından sonra İdil, Mi Majör tonda hafifçe sona erer.




Hoşgeldiniz