Türkünün türkü olarak yaşadığına günümüzden bir örnek kayıt: Çanakkale “Karyolamın demiri” türküsü…


Toplam Okunma: 23453 | En Son Okunma: 25.04.2024 - 17:02
Kategori: Toplum ve Müzik, Türk Halk Müziği

Türkü: Basit anlatımıyla yöre toplumuna malomuş ezgi… Ankara, Karadeniz ve Deyişler’in yaşayan, bestelenen örneklerini biliriz. Peki türkülerimizin o yöre tarafından günümüzde unutulup, unutulmadığı, hala söylenip söylenmediği hakkında nasıl bir kanaat yürütebiliriz?.. Çoğu üniversite öğrencisi, kimi köy sakini, kimi roman müzisyen 57 gönüllü yerel icracının yer aldığı görüntüler Çanakkale ili sınırlarının doğal güzelliklerinde kaydedilmiş. Bir yerel türkü, günümüz hem halk, hem eğitimli müzik anlayışının içten gelen yaklaşımıyla, imece usulünde, böylesine güzel mi seslendirilir ve görüntülenir imiş… Bir türkünün gerçekten türkü oluşunu ve o türkünün yaşam belirtilerini özünde hisseden günümüz müzisyenlerini ve yöre görüntülerinin eşliğinde aktarıyoruz. Çanakkale Türküsü “Karyolamın demiri”…

Video çekimleri Çanakkale’nin farklı ilçe ve köylerinde Çanakkale’li müzisyen Kuzey Kumsal’ın yönetiminde o yöre insanları tarafından gerçekleştirilmiş.

Karyolamın demiri türküsünün Çanakkale’den Ege’ye hemen tüm bölgede sahiplenildiği görülüyor.

Türkü seslendirim görüntülerinde yer alan icracı isimleri ve çekim mekanları sırasıyla şöyle:

Kazım Çokoğullu - Gitar - Kemerdere mevkii (Çanakkale)
Türkay Bağcı- perküsyon- Akçaalan (Lapseki)
Erman Gül -perküsyon- Eceabat
Göktuğ Yazıcı -fagot- Cahide Sultan (Kilitbahir)
Ulaş Çabuk -Viyolonsel- Yapıldak köyü
Hayriye Uygun Teyze -perküsyon- Elmalı Köyü (Biga)
Kaya Sunar -Akordion- Elmacık köyü (Çanakkale)
Nail Üçyol -testi perküsyon- Civler (Çanakkale)
Ozan Karademir -blok flüt- Kemel (Çanakkale)
Levent Olgun -ses- İda, Kazdağı- (Bayramiç)
Ömürcan Çetinkaya -perküsyon- Beybaş (Lapseki)
Hakan Okluhan -gitar- Kemalköyü (Çanakkale)
Burcu Ulukaya -ses- Çandır (Bayramiç)
Alper Zeybek -cümbüş- Kumkale (Çanakkale)
Emre Okta -ses- Ayazma (Bayramiç)
Caner Kırtak -ses- Denizgöründü (Çanakkale)
Selim Doğan -gitar- İğdelik (Biga)
Yımaz Küçüköncü -gitar- Saraycık (Çanakkale)
Aleyna Kıymız -şişe aşıt- Yeşilköy (Biga)
Erkan Başa -ses- Apollon Smintheion (Gülpınar)
Sinem Güler -ses- Şevketiye Köyü (Lapseki)
Şahin Karademir -ud- Kızılkeçeli (Çanakkale)
Ahmet Kul -bendir- Halileli Çanakkale
Şerif Dizge -elektro gitar- Kaynarca (Biga)
Şener Dirik -kanun- Terziler (Çanakkale)
Emirhan Dürüst -yanflüt- Hacıömerler (Lapseki)
Emre Erdem -ses- Kalabaklı (Çanakkale)
Şükran Ak -ses- Gündoğdu (Biga)
Kadir Elmas -ses- Fevziçakmak (Çanakkale)
Hakan Çalışkan -yanflüt- Dörtyol mevkii (Çanakkale)
Özge Bal -ses- Balıklıçeşme beldesi tarihi okulu (Biga)
Ersin Tüce -ses- Babakale (Ayvacık)
Hülya Özön -ses- Yukarıköy (Ayvacık)
Hakan Eryılmaz -klavye- Kumkale Limanı (Kumkale)
Volkan Meydan -klavye- Karainbeyli (Gelibolu)
Hüseyin Adalı -keman- Çiftlikdere mevkii (Çanakkale)
Bahattin Erdal -tunba- Atikhisar Barajı mevkii (Çanakkale)
Halukcan Alpay -elektro gitar- Behramlı (Eceabat)
Ersin Günaslan -kaval- Mecidiye (Lapseki)
Kuzey Kumsal -akustik gitar- Sokakağzı (Ayvacık)
Filiz Kaya -damla kemençe- Akçapınar mevkii (Çanakkale)
Ertunç Tuncer ses- Assos Tarihi Köprü (Behramkale)
Erkin Köseoğlu -elektro gitar- Yapıldak altı mevkii (Çanakkale)
Hakan Çelik -ses- Evciler (Bayramiç)
Mustafa Esen -elektro bağlama- Çınarlı mevkii (Çanakkale)
Selin Ataş -ses- Umurbey Beldesi (Lapseki)
Mücahit Gürbüz -ses- Kurşunlu mevkii (Çanakkale)
Semih Balaban -ses- Kayadere mevkii (Çanakkale)
Nilsu Kısır -ses- Saraycık (Çanakkale)
Göksu Güder -ses- Elmalı (Biga)
Özge Tan -ses- Kemer Köyü (Biga)
Bülent Canaz -ses- Işıklar (Çanakkale)
Semih Sezer -kabak kemane- Çınarlı (Çanakkale)
Faruk Özlenir -ses- Pınarbaşı (Ezine)
Serhat Tanınmış -bağlama- Kuşköy (Çanakkale)55
Çanakkale Belediye Spor Halk Oyunları Zeybek Ekibi -Şerbetli (Çan)
H.A.T. Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Korosu -Kent Ormanı (Çanakkale)
Yalçın Kırıkkulak -klarnet- Fevzipaşa (Çanakkale)
Hasan Kurnaz -davul- Çamyayla (Çanakkale)
DÜZENLEME : Kuzey Kumsal, Volkan Meydan, Emre Okta
ARANJE: Vokan Meydan

“Karyolamın Demiri” türküsü

Kaynak kişi: Saniye Can (1932-1996 Çanakkale)

Derleyen ve notaya alan:
Osman Özdenkçi & Emin Aldemir (TRT notasında Muzaffer Sarısözen yazıyor)

Karyolamın demiri
Yandım Ayşem
O yar benim değil mi
O yar benim olmasa
Yandım Ayşem
Öldürürüm kendimi
Karşı karşı evimiz
Yandım Ayşem
Yeni düştü sevimiz
Bu seviler bizdeyken
Yandım Ayşem
Çatlar ölür birimiz
Bahçelerde papirim
Yandım Ayşem
Hasta olur yatarım
Hekim doktor istemem
Yandım Ayşem
Sevdiğimi getirin”

. . .

9 dakikanızı ayırıp Çanakkale doğal güzellikleri eşliğinde izleyebilirsiniz…

Karyolamın türküsü videosu için (Yönetmen: Kuzey Kumsal):

http://www.youtube.com/watch?v=DQPaqCx6N64&feature=share
Veya:
http://ekosattv.web.tv/video/bc6zwkbpcdq

“Karyolamın demiri”nin türküsü yöre olarak Çanakkale’de derlenmiştir. Kaynak kişi TRT halk müziği sanatçısı Saniye Can dır. Notaya alan ve derleyen Osman Özdenkçi-Emin Aldemir dir. TRT Repertuar No: 01716.

Karyolamın demiri (Çeyiz altı) oyunu Çanakkale, ilçe ve köylerinde zeybek oyunu olarak oynanmaktadır. 9/4 ölçüye sahiptir. Köy düğünlerinde bayanlar arasında ” Çeyiz altı” diye bilinir ve kına gecelerinde bayanlar tarafından oynanır. Erkek oyunları arasında ‘’yandım Ayşe ‘’olarak bilinir ve bayanların oynadığı oyundan metronom olarak daha ağırdır.

Bu oyun ilk defa 1968 de oyun araştırmacıları ve bayan öğretmenlerden oluşan Çanakkale Halkeğitim halkoyunları ekibi tarafından Afyon zafer haftasında Afyonda ve Eskişehir Yunus Emre haftasında sergilenmiştir.

Oyun derleyicileri: Ahmet Kayalı, Tahir Aygün, Kazım Güneri, İsmet Aygün ve derleme çalışmalarına katılan folklor araştırma enstitüsü müdür yardımcısı Fakir Baykurt.

Not: Erkek oyun adım derlemeleri daha sonra yapılmıştır.

2002 de Kültür Bakanlığının 3.Mahalli halkoyunları yarışmasında Türkmenlerden derlenen oyun adımları sunulmuştur. HAGEM tarafından kayıt altına alınmıştır. Çanakkale’de yapılan en son en geniş alan araştırmasında(Geçmişimizi Geleceğimize Taşıyoruz Projesi,Valilik ve Mlli eğitim Katkılarıyla Halkeğitim tarafından yapılan )Bu karyolamın demiri Oyunun 11 ilçe olan çanakkalenin 9 ilçesinde ve merkez köylerinde hem bayanlar hem de erkekler tarafından oynandığı gözlenip kayıt altına alınmıştır.”(1)

(1) http://m.facebook.com/note.php?note_id=368613083224605&p=10

Saniye Can kimdir?
1932′de Çanakkale’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra Ankara’da bulunan ablasının yanınına giden Saniye Can aile dostlarının teşvikiyle Ankara Radyosu Yurttan Sesler Korosu şefi Muzaffer Sarısözen ve saz sanatçısı Emin Aldemir’den dersler aldı.
1953′te sınavla kadrolu sanatçı oldu.
Radyo çalışmalarının yanısıra Nezahat Bayram, Aliye Akkılıç, Yıldız Ayhan, Turhan Karabulut, Mustafa Geceyatmaz gibi sanatçılarla turnelere çıktı. Bağlama da icra edebilen Saniye Can Anadolu’da büyük ilgi gördü. 1972′de İstanbul Radyosu’na atandı. Birçok derlemesi vardır. İstanbul Radyosu’ndan emekli oldu. Çanakkale’ye yerleşti. 2 Temmuz 1996′da vefat etti.

_________________________________________
Haber: Ayhan Sarı
18.12.2013
www.musikidergisi.net




Hoşgeldiniz