TRT’de İçten İçe Eriyen/Eritilen Gelenekler… Dr. Ayhan Sarı


Toplam Okunma: 5831 | En Son Okunma: 09.05.2024 - 02:08
Kategori: Cevabi Yazılar, Fikir Yazıları, Yazarlarımız: A.Sarı

Bir “dediğim dedik” ki sorma gitsin. İşte TRT’de geleneksel Türk müziği… Bitiriliyor. Neden? TRT’nin sanatçıyla uğraşmak istememesinden. Çünkü devlette görev yapan geleneksel Türk müziği sanatçıları yönetilemiyor… Bu yönetilememede geleneğin kurumsallaşamamasından(1) kaynaklanan yumuşak karınlar var…

Yeniliklere kapalı, öğrendiğini öğretemiyen, öğrenemiyenleri de küçümseyen önemli bir kesim bulunuyor. Ayrıca, geleneksel Türk müziği sanatını ve sanatçısını yönetebilecek bir sistem kurulamadı. Bu gidişle kurulacak gibi de görünmüyor.

Etki - tepki meselesi…

Yönetemediğimiz -satma imkanı bulunan- her şey hemen üç yıllık kârına satıldı. Sıra para etmeyen geleneksel ögelere geldi. Opera nasıl para ediyorsa onlara 400 yeni kadro çıkacağı duyumu alınıyor.

Oysa sayıları topu topu 200’e düşürülen TRT sanatçıları bir geleneğin devamıydılar… “Yozlaşmıştır”, “yönetilememiştir”, “bir yayın kuruluşu içinde müzisyenler ne alaka?” vs vs.  gibi sorular sorulabilir… İlla yok etmek gerekmiyor ki. Yıllardır süre gelen bir geleneksel yapı var. Yıllardır türlü tecrübelerle kendi içinde geleneksel sistemini oluşturmuş. Ses sisteminden icrasına kurumsallaşmış veya kurumsallaşamamış, uğraşanları okumazmış, yazmazmış. Okuyup yazanları da dikkate almazmış. Ayrı bir konu.

Stüdyo var, sanatçı var, on yılların arşivi var. Kemikleşmiş, azımsanmıyacak bir sayıda bir dinleyici kitlesi de var. İyi-kötü işleyen bir mekanizma da var… Cd yapıp satsalar, TRT dışında ayrı bir radyodan-tvden seslerini duyursalar yine ayakta kalabilirler.

Yok edildiklerinde geleneksel Türk müziği meydanı kime kalacak? Tabii ki piyasacılara. Bu sonuç mu isteniyor?

Çünkü Kültür Bakanlığı sanatçılarının stüdyo ve ekranı bulunmuyor.

Yeni ve de işlevsel, daha komplike bir yapılanma; ayrı bir kurumlaşma da pekala mümkün.

Ama hedefin üzüm yemek değil, bağı yok etmek olduğu izlenimi ediniliyor.

Onlara teşekkür edelim:
Bu denli açık kartlarla oynayıp, geleneksel  Türk müziği uğraşanlarına (icracı ve müzikolog) kendilerini sınama imkanı verdikleri için…

Yoksa bu gidişle geleceğe kala kala “kültürel doğal seleksiyon” nitelemesi kalıyor…
____________________________________________
(1) http://www.arsiv2007.musikidergisi.net/?p=171

SON TRT UYGULAMA VE UYGULAMA İSTEKLERİNİN DUYUMLARINDAN ALINTILAR:

TRT Genel Müdürlüğü yasa ile yapamadığını şimdi yönetim kurulu kararı ile yapacak.

TRT Yönetim Kurulunun 4 Eylül 2008 tarih ve 2008/304 sayılı kararı ile boş sanatçı kadroları iptal edilerek TRT’de sanatçı istihdamı sona erdiriliyor.

RTÜK tarafından onaylanan TRT yönetim kurulu kararında şu anda boş bulunan bütün stajyer sanatçı, sanatçı, orkestra şefi ve tonmayster kadroları iptal edildi. Dolu kadrolar da şahsa bağlı kadrolara dönüştürüldü.

Yani artık TRT sanatçı almayacak. Dolu kadrolar boşaldıkça iptal edilecek ya da başka kadrolara dönüştürülecek. Önce sanatçısı kalmayan korolar kapatılacak. Sonra saz sanatçısı kalmadığı için solistler de sanatını icra edemeyecek.

10 yıla kadar TRT’de Türk Halk Müziği, Türk Sanat Müziği, Çok Sesli Müzik, Hafif Müzik, Caz tarih olacak.
Müzik kültürümüzün korunması, geliştirilmesi, gelecek kuşaklara aktarılması, tanıtılması artık piyasanın insafına terk ediliyor.

TRT, türkülerimizin derlenmesi, notaya aktarılması, şarkılarımızın doğru bir şekilde icra edilmesi görevinden vazgeçiyor.

TRT, çağdaş müziğin en güzel örneklerinin toplumun tüm kesimlerine ulaştırılmasından vazgeçiyor.

TRT, böylece kendisine yasa ile verilmiş görevleri tamamen bırakıp piyasadaki ticari televizyonlar gibi reyting savaşına girecek.
*******************
 

Bir gazete haberi:

ANKARA - Yeni TRT Yasasi cercevesinde ust duzey yoneticiler ve yayin denetleme kurulu uyelerinin de aralarinda bulundugu yaklasIk 600 personeli, “arastirmaci” kadrosuna gecirerek maaslarini donduran TRT yonetimi, kurumun sanatla baglarini da kopariyor. Kurumda halen bos olan 78 sanatci kadrosu iptal edilirken, 425 dolu kadro da sahsa bagli kadrolara donusturuldu. Bu kadrolarda gorev yapanlar emekli oldukca yeni sanatci alimi yapilmayacak.

Cumhuriyet’in edindigi bilgilere gore, yeni TRT Yasasi’nin yururluge girmesinin ardindan TRT Yonetim Kurulu’nun yeniden yapilandirmaya iliskin aldigi kararlar, RTUK tarafindan onaylandi. Bu cercevede, TRT’nin sanatci kadrolari bosaltiliyor. Ilk asamada, bos bulunan 78 saz ve ses sanatcisi, 17 stajyer ve 7 tommyster kadrolari iptal edildi. Operasyonun ikinci asamasinda ise sayilari 425′e ulasan sanatci kadrolari, sahsa bagli kadroya donusturuldu.

Bu cercevede soz konusu kadrolarda gorev yapan sanatcilar emekli oldukca yerlerine yenileri alinmayacak. Boylece TRT’nin sanatci kadrolari zamanla “eritilecek” ve kurumun sanatla olan baglari koparilacak.
Hukumet tarafindan Meclis’e sunulan yasa tasarisinda TRT sanatcilarinin tamaminin Kultur ve Turizm Bakanligi’na devri ongoruluyordu. Tasariya yonelik tepkilerin artmasi ve Haber-Sen’in baslattigi eylemler sonucunda kamuoyunda tepkiler yukselmis, bunun uzerine hukumet tasarinin sanatcilarla ilgili maddesini geri cekmisti. Tasari bu haliyle yasalasmisti.

‘Paralar carcur ediliyor’
Atilan yeni adimla birlikce TRT, Turk Sanat Muzigi ve Turk Halk Muzigi’nin dogru bir sekilde icra edilmesi, derlenmesi ve notalara aktarilarak korunmasi gorevlerinden vazgecmis oluyor. TRT ayrica, yasayla kendisine verilen kulturel islevleri yerine getirme gorevini de terk ediyor. Haber-Sen Genel Baskani Ali Yilbasi, konuyla ilgili sunlari soyledi:

“ibrahim Sahin, TRT’yi adim adim kamu hizmeti yayinciligindan uzaklastiriyor. Goreve ilk geldigindeki icraati Hatay radyosunu kapatmak olmustu, arkasindan Antalya radyosunu kapatti. Simdi de TRT’nin sanat ve sanatcilarla bagini kopariyor. TRT, halkin yayin bedeli olarak her ay odedigi parayla faaliyetini surduruyor. ibrahim Sahin TRT’yi simdi bu paralari toplayan, ancak geregini yapmayan bir kuruma donusturuyor. Halktan toplanan paralar, ozel televizyonlarla yarismak ve reyting ugruna carcur ediliyor. Astronomik rakamlarla kurum disinda program yaptiriliyor. Reyting ugruna niteliksiz programlar TRT ekranlarini doldurmaya basladi. Yasa surecinde TRT sanatcilarina sahip cikan herkesi, TRT yonetimine tepki gostermeye cagiriyoruz. ” FIRAT KOZOK/ 5.10.2008 / Cumhuriyet




Hoşgeldiniz