Koma Sesler Kullanan Müzik Türlerindeki Çalgıların Perdelerinin Matematiksel Hesaplanma Yöntemi… M. Kazım Ünür

Toplam Okunma: 7331 | En Son Okunma: 09.05.2024 - 06:03 Kategori: Araştırma Yazıları

Perde yerleri hesaplanırken iki eşik arası temel alınır ve bu sayı perdeli batı çalgılarında örneğin gitarda İKİ EŞİK ARASI 1,05946 ya bölünerek perde yerleri bulunur… Bu sayı (1,05946) her hangi bir sesin frekansının kendisinden yarım ses pes sesin frekansına bölünerek elde edilmiştir. Örneğin : la# 466,16 / la 440,00 = 1,05946

Koma sesler kullanan müziklerde yine aynı yöntem kullanılabilir. Yani herhangi bir sesin frekansı kendisinden bir koma pes olan sesin frekansına bölünerek bir sayı bulunur ve iki eşik arası bu sayıya bölünerek perde yerleri bulunabilir.

Bir başka yöntem ise 2 nin köklerini kullanarak hesaplamaktır.

Örneğin Türk Müziğindeki bir oktavı 53 koma kabul edersek iki eşik arasını 2 nin 53 üncü kökü olan 1,013164 e bölerek birer komalık mesafeleri bulabiliriz.

Bir oktavı 54 koma kabul edersek si-do ve mi-fa aralıkları 4,5 koma olacağından yarım komalık aralıklara da ihtiyaç duyacağımız için yine iki eşik arasını 2 nin 108 inci kökü olan 1,00643 e bölerek yarım komalık mesafeleri bulabiliriz.

Kısacası bir oktav kaç komadan oluşursa oluşsun 2 nin kökleri kullanılarak perde aralıklarını kolayca bulabiliriz.

Ben bu metotla bilgisayarda hem bağlama hem tanbur için yandaki şablonları yapıp çok dayanıklı ve asla esnemeyen bir maddeye çıktı alarak çalgı yapımcılarının ve sanatçıların hizmetine sunmuş bulunmaktayım.
___________________________

M. Kâzım Ünür ( kunur54@gmail.com )
___________________________

Not: Bu problemi 2 nin kökleriyle çözebileceğimi söyleyen
değerli öğrencim Hayati Özer’e de burada teşekkür etmek isterim.
O olmasaydı çok zaman kaybedecektim.

Hoşgeldiniz