TRT Arşivi Üzerine Hasan Saltık İle Röportaj… NTVMSNBC


Toplam Okunma: 6734 | En Son Okunma: 24.04.2024 - 11:07
Kategori: Röportajlar

TRT Arşivi’nin Yayın Devri Anlaşması üzerine bir yazı yazmış, anlaşmanın detaylarının açıklanmasını istemiştik. ( http://www.musikidergisi.net/?p=573 ) Ntvmsnbc.com, Hasan Saltık’la bir röportaj yapmış. Proje, TRT yeni Genel Müdürü İbrahim Şahin’in Kalan Müzik Sahibi Hasan Saltık’ı aramasıyla başlamış. Anlaşma süreci 4 ay sürmüş. TRT maddi olarak kendini koruyan bir anlaşma yapmış olmaktan gurur duymuş. Kalan Müzik bir ticari şirket. Tabii ki kar amacını güdecek. Buna kimse bir şey diyemez. Ama ya TRT?..

TRT, Milletin vergileriyle topladığı arşivi kar marjını kendine yontarak başkasına pazarlamış. TRT, bu CD’lerin fiyat aralığının ne olacağını, arşivin oluşmasını sağlayan ve anılarını isteyen halkın kaçta kaçına ulaşabileceğini hiç düşünmemiş, gözönüne getirmemiş…

Anlaşmanın halka yansıyan sonucunu bekliyeceğiz ve göreceğiz. Gerekirse anket yapacağız(MD)…

_______________________________

 Röportaj Metni:

TRT’nin yeni Genel Müdürü İbrahim Şahin’in, bir süre önce, Kalan Müzik’in sahibi Hasan Saltık’ı aramasıyla başladı proje. Şahin ve Saltık 3 hafta önce el sıkıştılar. Saltık’a göre:

“bir devlet kurumu, tarihi boyunca kendisini bu kadar koruyan, TRT’yi bu kadar koruyan böyle bir anlaşma yapmamıştır.”

Hem artık oksitlenen ve kaybolmaya yüz tutan arşiv kurtulacak, hem de sayısı 500’ü bulan TRT sanatçılarına başta TV kanallarına çıkma, albüm yapma, klip çekme gibi yasaklar kalkacak.

Projeyi NTVMSNBC’ye anlatan Saltık’ı en çok heyecanlandıran kayıtlar “fotoğrafı bile olmayan Anadolu aşık ve ozanlarının, Klasik Türk Müziği üstadlarının görüntülerinin bulunması.” Saltık şöyle anlatıyor:

“TRT prodüktörleri eşek sırtına kamerayı, ses bantlarını koyup köylere gitmiş, çekmişler.”

Haberin devamı

“AZ BİLİNEN KÜLTÜRLERİ VE MÜZİK TÜRLERİNİ BİR ARŞİV HALİNDE TOPLAYIP MÜZİK PİYASINDA BU BİRİKİME BİR PAZAR YARATMAK” AMACIYLA 1991 YILINDA KALAN MÜZİK’İ KURAN HASAN SALTIK’LA TRT İLE YAPTIKLARI ANLAŞMANIN AYRINTILARINI KONUŞTUK. (NTVMSNBC)

Necefli Maşrapadan Bugüne TRT’den Tarihî Notlar

TRT arşivindeki ses ve görüntü kayıtlarının piyasaya sunulması projesi kimin fikri?

TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin’in talebiyle bir görüşme yaptık. Çalışmalarımızı yıllardır yakından takip ettiğini ve bu konuda ufak bir araştırma yaptığını, TRT arşivinin bizimle değerlendirebileceğini; bunun nasıl paraya dönüştürülebileceği, aynı zamanda halkımızın da yararlanabileceği projeyi anlattı, “Var mısınız” dedi. Düşünme payı aldık. Çünkü çok zor bir iş. Gördükten sonra söyleyebiliyorum ki, TRT arşivinin taranması için onlarca eleman tutsak bitiremeyiz. Sonunda “Evet” dedik. TRT’de özel bir ekip kuruldu, bir de Kalan Müzik ekibinden, etno müzikologlardan, araştırmacılardan özel bir ekip kurduk.

Kimler var ekipte?

TRT çalışanları genellikle Halk Müziği ve Klasik Türk Müziği arşivine hakim. Hem TRT memurları, hem de arşiv konusunda özel elemanlar. Bizdeki ekip ise daha çok akademik; öğretim görevlileri, araştırmacılar, etno müzikologlar. Bazı gazetecilerle de görüşmeler yaptık. Metinler hazırlanacak ve ilk olarak Türk Pop Tarihi DVD’leriyle birlikte piyasaya çıkarılacak.

İlk çalışma hangisi olacak?

İlk çalışmayı anlamlı olur diye 29 Ekim’e yetiştirmeye çalışıyoruz; Cumhuriyet Dönemi Türk Marşları. Özel bir kayıt. Orkestra, koro… Onun hemen ardından Türk Halk Müziği’nin ustaları aşıklar, ozanlar çıkarılacak; 4 CD, 1 DVD olarak. Ondan sonra Klasik Türk Müziği Ustaları diye yine 4 CD, 1 DVD hazırlanıyor. Zeki Müren’le ilgili ilk kayıtlar da TRT’de tabii. İyi bir Zeki Müren belgeseli yapabileceğimizi düşünüyorum. İyi bir arşiv var.

Görsel anlamda da…

Bu konuda çok iyi bir arşiv var. Ayrıca TRT çalışanları, müzisyenleri, sanatçıları biliyorsunuz özel televizyonlara çıkamıyor, albüm yaparken sıkıntı yaşıyorlardı. TRT ile yaptığımız anlaşmayla bu sıkıntı da aşılacak. Biz de yönlendireceğiz ve TRT’nin sanatçıları hem albüm yapabilecekler, hem özel televizyona çıkabilecekler, klip çekebilecekler. Bu da TRT’deki 500’ün üzerindeki sanatçı için rahatlama getirecek.

Sizi TRT arşivinde en çok heyecanlandıran şey ne oldu?

Daha üç haftalık bir anlaşma. Görüşmeleri yaklaşık dört aydır sürüyordu. Şu anda herkes TRT arşivinde çalışıyor. En son gelen bilgiler, hiç fotoğrafı dahi bulunmayan Anadolu aşık ve ozanlarının ve Klasik Türk Müziği üstadlarının görüntülerinin olması. Zamanında çok iyi çekilmiş. TRT prodüktörleri köylere gitmiş, o dönem televizyoncular daha iyi çalışıyormuş demek ki, eşek sırtına kamerayı, ses bantlarını koyup gidip görüntüler çekmişler. Bu, Türkiye açısından çok önemli. TRT ile yapılan anlaşma tam zamanında oldu. Çünkü bu bantların bir bölümünü digital yapmışlar ama, çoğunun oksitlenmesi ve kaybolması sözkonusuydu. Bu anlaşmanın hızlı olması TRT arşivlerinin kurtarılmasını, derli-toplu olmasını da sağlayacak.

Kendinizi büyük bir hazinenin üzerine oturmuş gibi hissediyor musunuz?

Yok. Hazinenin üzeri değil de…. Gözüm korkuyor. Kalan Müzik’in zaten işleri var, bunlar ihmal olacak diye… Bu, biraz İbrahim (Şahin) beyle görüştüğümüzde biraz ülke için gibi bir sonuç ortaya çıktı. Bunun dışında bir düşünce yok..

Vatan-Millet-Sakarya gibi mi?

Evet, biraz öyle birşey oldu sanki. Yani bunlar kaybolsaydı, açığı çıkmasaydı, halka sunulamasaydı üzülürdüm. Bu anlamda önemli. Kalan Müzik Türkiye’nin en büyük beş müzik şirketinden biri. Türkiye’deki bütün filmlerin, dizilerin yüzde ellisinin müziklerini biz yapıyoruz. Bizim para kazanmak gibi bir durumumuz yok. Ama Türkiye müzik sektöründe bir tıkanıklık var. Bu tıkanıklık repertuarla ve görüntülerle zenginleşecek. Neler varmış, o çıkacak ortaya. Çünkü günümüz sanatçılarının çoğu, sanki birçok şeyi kendileri keşfetmiş gibi davranıyorlar. Amerika’yı keşfettiklerini sanıyorlar. Halbuki bunlar çok yıllar önce yapılmış.

Yayın haklarıyla ilgili sıkıntı yaşadığınız isimler var mı?

Bu çalışmada asıl sıkıntı bu. Kayıtlar TRT’de, ama yayın hakları için eser sahiplerine, bunların varislerine ulaşmak büyük sıkıntı. Hem bunları yap, hem prodüksüyon hazırla, hem de bunların bürokrasisi var. Varislere ulaşıp telif haklarının izinlerini almamız gerekiyor. Şimdi öncelikle Türk Marşları’nı hızla yetiştirmeye çalışıyoruz. Ama yayın hakları artık torunlarda, veraset ilamları yayınlanmamış, karşımıza beş tane varis çıkıyor… Ya da, o marş 50 yıldır hiç çalınmamış, kullanılmamış, temsilci yok karşımızda. Ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız. Şu anda muhtar muhtar dolaşıyoruz. Kardeş araştırıyoruz. Bunlar çok özel marşlar. Şu anda İstiklal Marşı CD’si yok. Üretilmemiş. Başbakanlık veya devlet kurumları yapmış ama bürokratlara dağıtmış. Ayrıca çok güzel “Çocuk Şarkıları” yapacağız. TRT’nin çocuk korolarının şarkılarından. Proje geliştirip prodüktörlük yapacağım yani TRT’ye.

TRT prodüktörü oldunuz…

Evet.. TRT, benim gibi bir prodüktörü (dünyanın sayılı prodüktörlerinden biri sayılırım yabancı basına göre), çok iyi elemanı kapmış oldu aslında. Bedelsiz eleman!.. Bunu alıp manşet yapmayasınız?!

Yok canım, yapmayız… Projenin ticari boyutu nedir?

Bu proje sadece Kalan Müzik’in diye birşey yok. Herhangi bir şirket şu anda gidip benim şartlarımda anlaşıp, sözleşme yapabilir. Biz İbrahim beyle hiçbir kısıtlama yapmadık. O kadar şeffaf bir sözleşme ki… Biz şu anda bunu başlatacağız, herhangi bir müzik şirketi “Ben de TRT ile ortak albüm yapmak istiyorum” dediğinde çok rahatlıkla yapabilir. Bu çok önemli bir detay. İkinci olarak da, bu konuda ücreti, parayı harcayan, telifleri ödeyen, basımını yapan kurum sadece Kalan Müzik. TRT’nin cebinden yirmibeş kuruş çıkmıyor.

Arşiv ve eleman desteği veriyor.

Bu albümler satsa da satmasa da TRT parasını alacak. Yani biz risk aldık. Ben prodüksüyonu, maliyetini üstleniyorum. Yayın hakları tamamen TRT’ye ait. Kalan Müzik’in hiçbir hakkı yok arşivler üzerinde. Bunlar marketlerde satarsa bölüşüyoruz, satmazsa ürettiklerimin de parasını alıyor.

TRT çok iyi bir anlaşma yapmış.

Bana göre bir devlet kurumu tarihi boyunca bu kadar kendisini koruyan, TRT’yi koruyan böyle bir anlaşma yapmamıştır.

Sizi nasıl ikna ettiler? Arşiv sözünü duyunca heyecanlandınız herhalde…

Kalan Müzik’in durumu belli. En ufak şaibeli birşey olsun istemem. Temiz bir sicili var. Öyle bir sözleşme yaptık ki, yani bunu kim görse -bununla ilgilenen firmalar için söylüyorum- “Hadi oradan, inanmıyoruz” derler.

Siz böyle bir anlaşma yapmışken, başka müzik şirketleri talip olmaz herhalde bu işe…

O da Kalan Müzik’in kendine ne kadar güvendiğini gösteriyor.

Satıştan ne kadarlık bir pay alacaksınız?

Bütün projeleri unutup, parayı mı merak ediyorsunuz?

Herşeyi merak ediyoruz…

Kardeş payı diyelim.

Biz bunu yüzde 50, yüzde 50 anlarız.

Bilmiyorum…
________________________
Kaynak :  http://www.ntvmsnbc.com/news/455203.asp




Hoşgeldiniz